စစ်အာဏာရှင်စနစ်အမြစ်ပြတ်ရေးအတွက် ပြည်သူလူထုတရပ်လုံးကနည်းမျိုးစုံနဲ့ကြိုးစားနေကြပါတယ်။ အဲ့ဒီ့ထဲမှာမှအာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီရရှိနေတဲ့ဝင်ငွေခွန်တွေ ပြည်တွင်းပြည်ပကုမ္ပဏီတွေဆီကနေရရှိနေတဲ့အကျိုးအမြတ်တွေကိုအလုံးစုံပိတ်ဆို့ဖြတ်တောက်ဖို့ဆိုတဲ့လှုပ်ရှားမှု့ Comprehensive Economic Sanctions တွေပါဝင်ပါတယ်။

ယခုလက်ရှိပြည်တွင်းက အထွေထွေသမဂ္ဂတွေတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေဦးဆောင်တဲ့အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်း၂၀၀နဲ့"စစ်ကောင်စီကိုအမြစ်ဖြတ်ဖို့အလုံးစုံစီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု့ကိုပါဝင်စို့"ဆိုတဲ့လှုပ်ရှားမှု့တရပ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့သိရပါတယ်။

စစ်ကောင်စီကိုအမြစ်ဖြတ်ဖို့အလုံးစုံစီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု့ကိုပါဝင်စို့"ဆိုတဲ့ခေါင်းစဥ်နဲ့ဆွေးနွေးပွဲ တရပ်ကိုလဲဦးဆောင်လှုပ်ရှားသူအချို့က ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်နေ့မှာပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

အဆိုပါဆွေးနွေးပွဲမှာဆွေးနွေးခဲ့ကြတဲ့ဒေါက်တာလွှမ်းဝေ(Yangon Medical Network)၊ ကိုသွေးသစ်(Economic Network)၊ ကိုနန္ဒစစ်အောင်(Labour Alliance)၊ မခိုင်ဇာအောင်(Labour Alliance)တို့ရဲ့ဆွေးနွေးချက်များကို Myanmar Labour News မှ အလုံးစုံစီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု့(CES)ဘာလဲ၊ ဘယ်လဲခေါင်းစဥ်ဖြင့်ထုတ်နှုတ်တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

တော်လှန်ရေးမှာကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ပါဝင်နေတဲ့လုပ်သားထုရဲ့အလုပ်သမားအခွင့်အရေးရရှိမှု့လက်ရှိအနေအထား။

မခိုင်ဇာအောင်(Labour Alliance)

ဒီတော်လှန်ရေးကြီးမှာအစိုးရဝန်ထမ်းတွေရောပုဂ္ဂလိကဝန်ထမ်းတွေရောသိန်းနဲ့ချီပြီးပါဝင်နေသလိုအလုပ်သမားသမဂ္ဂတွေကလည်းတက်ကြွစာနဲ့စည်းရုံးပါဝင်ခဲ့ကြတယ်လို့ဆိုနိုင်ပါတယ်။အဲ့ဒါရဲ့အကျိုးဆက်ကသမဂ္ဂခေါင်းဆောင်တွေဟာစစ်တပ်နဲ့စက်ရုံပိုင်ရှင်တွေရဲ့ပူးပေါင်းဖမ်းဆီးတာကိုခံရတဲ့အပြင်လုပ်ငန်းရှင်တွေကသမဂ္ဂခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ကိုယ်ရေးအချက်အလက်ကိုစစ်တပ်ကိုပေးတဲ့အတွက်ပုန်းရှောင်နေရတာတွေရှိတယ်။

လွတ်လပ်စွာသင်းပင်းဖွဲ့စည်းခွင့်မရှိတဲ့အနေအထားမှာအလုပ်သမားတွေအများကြီးအခက်ကြုံရတယ်။ခုဆိုဥပဒေပါအခွင့်အရေးတခုမှမရတော့ဘူးစာချုပ်ချုပ်ခဲ့တဲ့ဟာတွေအကုန်ဖျက်သိမ်းတယ်ဆိုပြီးစက်ရုံဖက်ကကြေညာချက်တွေထုတ်တယ်။

သမဂ္ဂတွေမရှိတော့တဲ့အခါအလုပ်သမားတွေလစာတွေနည်းလာတယ်အလုပ်သမားခံစားခွင့်တွေပိုဆုံးရှုံးသွားတယ်။အခုလက်ရှိလူမှု့ဖူလှုံရေးကြေးဆိုရင်လဲအဲ့ဒါရဖို့သွားရတာနဲ့အလုပ်ကပျက်ရော၊တကယ်နားမလည်တဲ့အလုပ်သမားတွေဆိုမခံစားရတော့ဘူး။

အလုပ်သမားတွေဆီကလုပ်အားတွေငွေကြေးတွေကိုစစ်ကောင်စီကိုတိုက်ရိုက်စီးဆင်းသွားအောင်အလုပ်ရှင်တွေကလုပ်ဆောင်နေတယ်။အထည်ချုပ်စက်ရုံတွေဆို(၁၄၀)လောက်ယာယီပိတ်တယ်ဆိုပြီးကြေညာထားတယ်။အဲ့ဒီ့စက်ရုံကအလုပ်သမားတွေဆိုအခုအလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ပြီးလျော်ကြေးငွေတွေမရဖြစ်နေတယ်။

အလုံးစုံစီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု့ဆိုတာဘာလဲCESဖြစ်မြောက်ရေးဘယ်သူတွေဦးဆောင်လှုပ်ရှားနေလဲ။

ဒေါက်တာလွှမ်းဝေ(Yangon Medical Network)

CES လုပ်ဖို့ကရိုးရှင်းပါတယ် စစ်တပ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့လုပ်ငန်းမှန်သမျှမပတ်သက်တာ၊ သပိတ်တွေလုပ်တာတွေပေါ့။ပြည်ပလုပ်ငန်းတွေကနေစစ်ကောင်စီကလက်ရှိမှာဝင်ငွေတွေရနေဆဲဖြစ်ပြီးတော့ ဒီမှာလဲလူ့အခွင့်အရေးဆိုတာမရှိသလောက်အခြေအနေမှာကုမ္ပဏီကြီးတွေကစစ်တပ်ကိုပဲအကျိုးကျေးဇူးပြုနေတယ်။

အဲ့ငွေတွေကိုစစ်တပ်ကသူတို့ရဲ့အဓမ္မလုပ်ရပ်တွေမှာပြန်သုံးနေတယ်။ ။အဲ့ဒီ့နည်းလမ်းမှာစစ်တပ်ကိုကျတော်တို့က ပိုက်ဆံတပြားမှမပေးဘူး။ကုမ္ပဏီအခွန်ဆောင်တာတွေလူတဦးတယောက်ချင်းကမပေးတာတွေရောဒီထဲမှာပါတယ်။စစ်ကောင်စီကိုဒီလိုငွေမပေးတာဟာကျတော်တို့ကိုပစ်သတ်မယ့်ကျည်ဆံဖိုးကိုမပေးတာပဲဖြစ်တယ်။စစ်တပ်ရဲ့အကြမ်းဖက်မှု့တွေကတနေ့တခြားဆိုးဝါးလာလို့ဒီလိုလှုပ်ရှားမှု့တွေပေါ်လာရတာပါ။

ဒါကိုအလုပ်သမားသမဂ္ဂအဖွဲ့တွေအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းတွေပူးပေါင်းပြီးလုပ်တာပါ။စတာကတော့ ၁၃၅ဖွဲ့နဲ့စတာဖြစ်တယ်ခု၂၀၀ကေျာ်ပြီပေါ့။ပြည်သူတွေအနေဲ့လည်း CES ကိုအများကြီးနားလည်စရာမလိုဘူး စစ်ကောင်စီကိုဘာပိုက်ဆံမှမပေးဖို့ပဲအခြေခံမှတ်ပြီးအလုပ်လုပ်ရင်ရပြီ။သူတို့ကိုပေးတာကျတော်တို့ကိုသတ်ဖို့ပေးနေတာနဲ့အတူတူပဲဆိုတာနားလည်ထားဖို့လိုပါတယ်။

တခြားSactionတွေအများကြီးရှိနေတဲ့ကြားကမှဒီCESကိုဘာကြောင့်ဖော်ဆောင်ရသလဲ။

ကိုနန္ဒစစ်အောင်(Labour Alliance)

ဒီတော်လှန်ရေးကစစ်အာဏာရှင်ကိုအပြီးတိုင်ဖျက်မှာ၊ တော်လှန်ရေးကာလကြာလေပြည်သူတွေဏဲ့အကျိုးစီးပွားထိခိုက်မှု့ကများလေဖြစ်တယ်၊ ဒီစစ်အာဏာရှင်စနစ်ကိုအပြီးတိုင်ရိုက်ချိုးဖို့ဆိုတာအခုတော်လှန်ရေးရဲ့ရည်မှန်းချက်ဖြစ်ပါတယ်။တော်လှန်ရေးရည်မှန်းချက်ဟာတိုင်းပြည်အကျိုးစီးပွားအလုပ်သမားအကျိုးစီးပွားဖြစ်တယ်။

ပြီးတော့ဒီတော်လှန်ရေးထဲမှာလဲအလုပ်သမားထုကကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ပါဝင်နေတယ်။၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာလဲဘယ်သူ့မဲကများလဲဆိုရင်အလုပ်သမားမဲကများတယ်။အလုပ်လုပ်နိုင်တဲ့အင်အားစုသန်း၃ဝ ကျော်မှာ၂၅သန်းလောက်ကမဲပေးနိုင်တယ်။အာဏာသိမ်းတယ်ဆိုတာအလုပ်အသမားထုကပေးတဲ့မဲတွေနဲ့အာဏာကိုလုယူတာပဲ။

ဒါပေမယ့်အလုပ်သမားဖက်ကမျက်ခြေမပြတ်ခဲ့ဖူး။စစ်အာဏာရှင်စနစ်နိုးထလာရင်အလုပ်သမားထုနိမ့်ကျသွားမှာဖြစ်တဲ့အတွက်ဒီတိုက်ပွဲရဲ့အစမှာအလုပ်သမားထုကအလံဆွဲကိုင်တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ဆင်းရဲ့ချမ်းသာကွာဟပြီးဒီလိုဖြစ်နေတဲ့နိုင်ငံမှာအလုပ်သမားထုကလဲတော်လှန်ရေးမှာခိုင်ခိုင်မာမာပါဝင်လာကြတာ။တနှစ်ကျော်ကြာလဲနွေဦးတော်လှန်ရေးလက္ခဏာတွေပြန််ကြည့် ရင်လဲသပိတ်ထဲမှာအလုပ်သမားထုကခိုင်ခိုင်မာမာရှိနေကြတယ်တဖက်မှာလဲကြည့်မယ်ဆိုCDMလူထုသပိတ်ကိုမြှင့်တယ်၊ လူငယ်အလုပ်သမားတွေကလဲခုခံစစ်ရဲ့အလွှာတွေမှာရှိကြတယ်။

တော်လှန်ရေးကာလကြာမြင့်လာလေအကျိုးစီးပွားထိခိုက်မှု့နှုန်းများလာမှာဖြစ်တဲ့အတွက်ဒီလိုအလုံးစံစီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု့ကိုရွေးချယ်လိုက်ကြတယ်။ရင်းနှီးမြှပ်နှံမှု့တွေဝင်လာလေလေအခွန်တွေဆောင်လေလေ သူတို့ရဲ့အစိုးရဖြစ်တည်မှု့ကိုထောက်ခံနေသလိုဖြစ်လေလေပဲ။

လူမဆန်တဲ့စစ်ကောင်စီကိုပြန်တိုက်ဖို့ကသူတို့ကိုမဖွံ့ဖြိုးအောင်လုပ်ဖို့လိုတယ်။Sanction မလုပ်ပဲ ဘာကြောင့် CES ရွေးလဲစစ်တပ်ကဆန်ရှင်ကိစ္စအတွေ့အကြုံရှိတယ် သူတို့သားသမီးတွေ မြေးတွေနာမည်ခွဲတွေနဲ့ကုမ္ပဏီတွေလုပ်အုံးမှာဆိုတော့တတိယအလွှာပေါ်လာတာပဲ အဖတ်တင်မှာမို့လို့အလုံးစုံစီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု့ကသာအမြစ်ဖြတ်နိုင်မှာဖြစ်တဲ့အတွက်ရွေးချယ်လိုက်ရခြင်းဖြစ်တယ်။

အပိုင်း(၂)ဆက်ရန်..